Với 454/455 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 94,78 % tổng số đại biểu, Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8, trong đó có nhiều điểm mới, nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người.
Theo đó, Luật gồm 8 chương, 63 điều, quy định các hành vi bị nghiêm cấm; nguyên tắc phòng, chống mua bán người; chính sách của Nhà nước về phòng, chống mua bán người; quyền và nghĩa vụ của nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân.
Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi)
Luật cũng quy định quyền và trách nhiệm của cá nhân tham gia phòng ngừa mua bán người; trách nhiệm của gia đình tham gia phòng ngừa mua bán người; trách nhiệm của cơ sở giáo dục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp tham gia phòng ngừa mua bán người; trách nhiệm phòng ngừa mua bán người trong tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở hoạt động kinh doanh, dịch vụ; trách nhiệm của cơ quan báo chí, thông tấn tham gia phòng ngừa mua bán người; trách nhiệm của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận tham gia phòng ngừa mua bán người, của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tham gia phòng ngừa mua bán người.
Về tiếp nhận, xác minh người đến trình báo, Luật quy định người nào có căn cứ cho rằng mình là nạn nhân hoặc người đại diện hợp pháp có căn cứ cho rằng người được họ đại diện là nạn nhân thì đến UBND cấp xã, cơ quan Công an, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển hoặc cơ quan, tổ chức nơi gần nhất trình báo về việc bị mua bán. Cơ quan Công an, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, cơ quan, tổ chức tiếp nhận trình báo có trách nhiệm đưa ngay người đó đến UBND cấp xã nơi cơ quan, tổ chức có trụ sở. UBND cấp xã có trách nhiệm thông báo ngay với Cơ quan chuyên môn về lao động, thương binh và xã hội cấp huyện. Trong trường hợp cần thiết, UBND cấp xã đã tiếp nhận thực hiện việc hỗ trợ theo quy định tại Chương V của Luật này.
Khi nhận được thông báo của UBND cấp xã, với Cơ quan chuyên môn về lao động, thương binh và xã hội cấp huyện thực hiện ngay việc tiếp nhận, hỗ trợ và chậm nhất là 3 ngày phải chủ trì phối hợp với Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương xác minh thông tin ban đầu. Sau khi xác minh, nếu chưa có giấy tờ, tài liệu quy định tại khoản 1, Điều 33 của Luật này thì Cơ quan chuyên môn về lao động, thương binh và xã hội cấp huyện đề nghị Công an cấp huyện tiến hành xác minh nạn nhân.
Về đối tượng và chế độ hỗ trợ, Luật quy định nạn nhân là công dân Việt Nam, người không quốc tịch thường trú ở Việt Nam được hưởng chế độ hỗ trợ sau: Hỗ trợ nhu cầu thiết yếu; hỗ trợ y tế; hỗ trợ phiên dịch; hỗ trợ pháp luật; trợ giúp pháp lý; hỗ trợ chi phí đi lại; hỗ trợ tâm lý; hỗ trợ học văn hóa; hỗ trợ học nghề, tư vấn, tạo điều kiện để có việc làm; trợ cấp khó khăn ban đầu, hỗ trợ vay vốn.
Luật quy định trách nhiệm quản lý Nhà nước về phòng, chống mua bán người, trách nhiệm của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp và trách nhiệm của UBND các cấp.
Luật Phòng chống mua bán người (sửa đổi) sẽ chính thức hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025. Đây được coi là lần sửa đổi toàn diện sau hơn 12 năm triển khai thi hành Luật Phòng, chống mua bán người năm 2011.
Bích Phượng
