Nhằm thúc đẩy kinh tế phát triển, tiến nhanh đến mục tiêu trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, trong suốt hành trình phát triển, tỉnh Vĩnh Phúc đặc biệt quan tâm đến công tác quy hoạch, phát triển hệ thống giao thông, tạo sự kết nối liên vùng, khơi thông các nguồn lực từ các thành phần kinh tế.
Theo thống kê của Sở Xây dựng, tỉnh Vĩnh Phúc có cả 3 loại hình giao thông là đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa, trong đó, tuyến đường sắt cấp quốc gia chạy qua dài khoảng 35km, kết nối tỉnh với thủ đô Hà Nội và các tỉnh trung du miền núi phía Bắc đi Vân Nam, Trung Quốc; đường bộ có đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai và tuyến QL2, tuyến tránh QL2B, QL2C tổng chiều dài gần 160 km; 17 tuyến đường nội tỉnh tổng chiều dài hơn 370 km; 5 tuyến đường vành đai đã và đang được đầu tư xây dựng, dài hơn 255 km không chỉ tăng kết nối giữa các huyện, thành phố mà còn hình thành liên kết vùng, tạo sức bật, động lực thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, đạt và vượt các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra.
Đặc biệt, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện thể chế liên kết vùng theo Nghị quyết số 57 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện thể chế liên kết vùng kinh tế - xã hội, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp như: Bố trí nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ thực hiện Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; rà soát, điều chỉnh các quy hoạch xây dựng, quy hoạch giao thông; triển khai các dự án trọng điểm liên quan đến phát triển vùng và liên kết vùng; đẩy mạnh phân cấp quản lý Nhà nước theo ngành, lĩnh vực…Đồng thời, tổ chức ký thỏa thuận với UBND tỉnh Tuyên Quang về việc triển khai các dự án đầu tư xây dựng Quốc lộ 2C, Quốc lộ 2D và các tuyến đường khác kết nối 2 tỉnh Vĩnh Phúc và Tuyên Quang; triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 5 vùng Thủ đô Hà Nội, đoạn qua tỉnh để kết nối Vĩnh Phúc với Thái Nguyên.
Từ việc chú trọng công tác quy hoạch, ưu tiên nguồn lực đầu tư, nhiều dự án giao thông lớn, trọng điểm, có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh được triển khai, đề xuất đầu tư, tạo kết nối vùng thủ đô trên địa bàn tỉnh như: Đường Vành đai 3, đoạn Hương Canh - Yên Lạc; đường Vành đai 2 thành phố Vĩnh Yên; đường từ nút giao thông lập thể đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai (khu vực xã Văn Quán) đến trung tâm huyện Sông Lô và tuyến nhánh đi Khu công nghiệp Sông Lô I; Dự án đường trục Bắc - Nam đô thị Vĩnh Phúc, đoạn từ QL2 tránh thành phố Vĩnh Yên đến đường Vành đai 3; Dự án đường Vành đai 5 - vùng Thủ đô Hà Nội và đoạn tuyến đường ven chân núi Tam Đảo, kết nối giữa đường Vành đai 5 với QL2B đến Tây Thiên, đi QL2C và Tuyên Quang; Dự án đường trục Bắc - Nam đô thị Vĩnh Phúc, đoạn từ Vành đai 4 đi đê tả sông Hồng…
Đặc biệt, điểm nhấn trong phát triển giao thông từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025 đến nay là việc xây dựng 2 cây cầu, trong đó, cầu Vĩnh Phú bắc qua sông Lô được thông xe từ cuối tháng 8/2023 không chỉ đáp ứng tốt nhu cầu đi lại của Nhân dân mà còn tạo bước đột phá trong giao thương, phát triển kinh tế - xã hội giữa hai tỉnh Vĩnh Phúc - Phú Thọ; Dự án cầu vượt đường sắt trên đường Nguyễn Tất Thành, thành phố Vĩnh Yên khánh thành, đưa vào sử dụng đầu năm 2025 đã góp phần giải quyết ùn tắc giao thông kéo dài nhiều năm qua tại nút giao cắt giữa đường sắt Hà Nội - Lào Cai với đường Nguyễn Tất Thành và trở thành công trình kiến trúc tạo cảnh quan, điểm nhấn trên địa bàn thành phố. Trước đó, đầu tháng 12/2024, Bộ Xây dựng đã phối hợp với UBND tỉnh tổ chức lễ triển khai thực hiện Dự án cải tạo, mở rộng Quốc lộ 2, đoạn Vĩnh Yên - Việt Trì, với tổng mức đầu tư hơn 1.258 tỷ đồng, chiều dài tuyến khoảng 11km, quy mô từ 4 - 6 làn xe theo TCVN 4054:2005, tốc độ thiết kế 80 km/giờ. Sau khi hoàn thành và đưa vào sử dụng, dự án sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống quốc lộ theo quy hoạch phát triển mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; tạo mạng lưới giao thông thống nhất trong vùng trung du miền núi phía Bắc với các tỉnh vùng Thủ đô Hà Nội và hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh khu vực.
Nỗ lực tạo sự kết nối vùng thúc đẩy kinh tế phát triển, tỉnh Vĩnh Phúc cũng đã huy động tối đa các nguồn lực, kết hợp nguồn vốn giữa Trung ương và địa phương, tranh thủ nguồn vốn vay viện trợ để triển khai các dự án như: Dự án Quản lý nguồn nước và ngập lụt tỉnh Vĩnh Phúc từ nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB); Dự án Chương trình phát triển các đô thị loại II (các đô thị xanh) - Dự án thành phần tỉnh Vĩnh Phúc vay vốn Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB); Dự án cầu Đầm Vạc, vay vốn OFID; Dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập tỉnh Vĩnh Phúc...
Giao thông phát triển đã tạo động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư, giúp tỉnh đạt và vượt 24/29 chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đề ra, với GRDP 5 năm đạt 7,4%/năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, dự kiến hết năm 2025, công nghiệp xây dựng chiếm 63%, dịch vụ chiếm 31,3%, nông lâm nghiệp, thủy sản 5,7%. Giá trị GRDP bình quân đầu người năm 2024 đạt 141 triệu đồng; dự kiến năm 2025 đạt 148 triệu đồng; thu ngân sách Nhà nước hằng năm đều đạt trên 30.000 tỷ đồng. Thu hút đầu tư giai đoạn 2021 - 2025 đạt 3,53 tỷ USD vốn FDI, hơn 67.000 tỷ đồng vốn DDI, vượt xa mục tiêu nghị quyết Đại hội; tỷ lệ hộ nghèo dự kiến hết năm 2025 giảm còn 0,3%.
Theo Quy hoạch tỉnh Vĩnh Phúc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, giai đoạn tới, Vĩnh Phúc sẽ tập trung phát triển mạng lưới giao thông có tính chất đối ngoại, kết nối liên vùng, tạo động lực lan tỏa phát triển kinh tế - xã hội, du lịch, dịch vụ như: Phát triển giao thông kết nối tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng mới; tuyến đường tránh Quốc lộ 2C mới kết nối với thành phố Tuyên Quang; đường trục Đông - Tây kéo dài kết nối với trục TD7 đi Vành đai 4 - vùng thủ đô Hà Nội; đường trục xuyên tâm phía Đông kết nối với thành phố Hà Nội, phía Tây kết nối với thành phố Việt Trì; trục Bắc - Nam tỉnh kết nối với trục Bắc - Nam của thành phố Hà Nội qua cầu Vân Phúc; xây dựng nút giao IC2 và nút giao IC5 cao tốc Nội Bài - Lào Cai...
Triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao, Sở Xây dựng sẽ tham mưu tỉnh và chủ trì phối hợp với các ngành thực hiện rà soát, bổ sung quy hoạch, trong đó, tập trung đầu tư các tuyến đường trọng điểm, trục chính kết nối với các tỉnh lân cận. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, phân cấp, phân quyền gắn với năng lực tổ chức thực hiện và đề cao trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, người đứng đầu, tạo thuận lợi cho việc triển khai thực hiện các dự án giao thông. Cùng với đó, tham mưu xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn có trọng tâm, trọng điểm theo hướng ưu tiên nguồn lực cho phát triển hạ tầng giao thông, tạo sự kết nối liên vùng, gắn kết giữa các địa phương. Hoàn thiện cơ chế điều phối, nâng cao chất lượng, thực hiện nghiêm chính sách, pháp luật về quy hoạch, đầu tư, xây dựng, huy động và sử dụng nguồn lực đất đai…
Theo dự kiến, giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh Vĩnh Phúc dành khoảng 38.435,2 tỷ đồng vốn đầu tư công trình hạn cho đầu tư phát triển. Trong đó, tỉnh sẽ bố trí đủ nhu cầu để thực hiện 1 dự án giao thông chuyển tiếp từ giai đoạn 2021 - 2025 sang giai đoạn 2026 - 2030 là Dự Hạ tầng giao thông kết nối vùng Thủ đô trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc (tuyến đường Vành đai 5 - vùng Thủ đô và đoạn tuyến ven chân núi Tam Đảo kết nối giữa tuyến đường Vành đai 5 với Quốc lộ 2B đến Tây Thiên, đi Quốc lộ 2C và Tuyên Quang), tổng kinh phí 425 tỷ đồng. Bố trí vốn để khởi công mới 4 dự án giao thông, tổng mức đầu tư 5.400 tỷ đồng, gồm: Dự án đường Vành đai 5 Thủ đô, đoạn từ cầu Vĩnh Thịnh đến nút giao IC.5; Dự án xây dựng quốc lộ 2D kết nối tỉnh Vĩnh Phúc với tỉnh Tuyên Quang; Dự án đường giao thông kết nối từ đê Tả sông Hồng đến cầu Vân Phúc; Dự án cải tạo, nâng cấp và mở rộng mặt đê tả Sông Lô.
Thanh Nga
