Thịt lợn là món ăn truyền thống, thông dụng nhất trong mỗi bữa ăn gia đình, bởi loại thực phẩm này chứa nhiều vitamin, khoáng chất, dễ chế biến, phù hợp với mọi lứa tuổi từ trẻ nhỏ đến người già. Tuy nhiên, với mức giá tăng cao như hiện nay, người tiêu dùng đã có xu hướng chuyển sang mua các loại thực phẩm khác thay thế như gà, vịt, cá, thịt bò... để tiết kiệm chi tiêu khiến cho việc kinh doanh, buôn bán của các tiểu thương khó khăn và người chăn nuôi cũng cân nhắc khi tái đàn.
Theo khảo sát của phóng viên tại chợ Vĩnh Yên, chợ Tổng, chợ Định Trung... hơn nửa tháng qua, giá thịt lợn đã tăng khá cao so với trước Tết. Cụ thể, thịt ba chỉ, nạc vai, sườn thăn có giá từ 160.000 - 170.000 đồng/kg, thịt mông 120.000 - 130.000 đồng/kg; thịt chân giò 120.000 đồng/kg; sườn vai 140.000 đồng/kg...
Ít nhất ngày 1 lần ra chợ Định Trung mua thức ăn, bà Nguyễn Thị Tỵ, Khu chung cư Vinaconex cho biết: 2 cháu nội và vợ chồng con trai lớn của bà đều không thích ăn cá nên từ trước đến nay thịt lợn là thực phẩm chính trong bữa ăn hằng ngày của gia đình, nhưng với mức giá thịt lợn tăng cao như hiện nay, gia đình bà đã chuyển sang ăn thịt gà, thịt vịt, thịt bò, trứng... vừa bảo đảm dinh dưỡng bữa ăn mà không làm ảnh hưởng nhiều đến chi tiêu chung của gia đình.
Khách đến mua thịt tại quầy của chị Nguyễn Thị Lan, chợ Định Trung giảm nhiều so với khi giá thịt lợn ổn định
Cùng chung tình cảnh như bà Tỵ, chị Phạm Thị Hiền, phường Liên Bảo cho biết: Chị làm y tá ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh thường xuyên phải trực nên cứ cuối tuần sẽ đi chợ mua từ 3 - 4kg thịt về chia nhỏ ra các túi cho chồng, con sẵn nấu. Tuy nhiên, từ sau Tết đến nay, giá thịt liên tục tăng cao, có loại tăng từ 15.000 - 20.000 đồng/kg nên chị đã giảm số lượng mua và thay thế bằng cá, thịt gà. “Không biết bao giờ giá thịt lợn giảm, chứ cứ đà này, người nội trợ lại thêm đau đầu tìm cách chế biến các món ăn thay thế” - chị Hiền nói.
Không chỉ người mua, các tiểu thương bán thịt lợn tại các chợ cũng đang gặp khó khăn vì sức tiêu thụ chậm trong bối cảnh giá thịt gia cầm, trứng và một số thực phẩm tươi sống khác có xu hướng giảm.
Chị Nguyễn Thị Lan - chủ quầy thịt lợn bán với số lượng lớn nhất tại chợ Định Trung cho biết: Trung bình mỗi ngày, nhà chị mổ bán hết 6 con lợn, với trọng lượng bình quân từ 7 - 10 tạ thịt. Với lượng khách quen đông, buổi sáng chỉ cần từ 6h30 phút - 10h là cửa hàng bán hết 4 con lợn; buổi chiều từ 14 - 17h là hết 2 con. Thế nhưng, do giá thịt lợn tăng cao, người dân có xu hướng chuyển sang sử dụng các loại thực phẩm khác thay thế nên lượng thịt bán ra mỗi ngày giảm xuống còn 2 - 3 con.
Theo chị Lan, việc giá lợn hơi tăng cao, dao động từ 75.000 - 78.000 đồng/kg không chỉ khiến sức tiêu thụ chậm mà việc thu mua lợn về mổ cũng rất khó khăn do thị trường khan hiếm, lợn trong dân không có mà mua. Hiện gia đình chị đã phải tìm về một số trang trại chăn nuôi lớn của huyện Lập Thạch, Sông Lô để thu mua nhưng số lượng lợn đến kỳ xuất chuồng mà chủ các trang trại báo về còn rất ít kéo theo đó là giá bán có thể tiếp tục tăng.
Tại các siêu thị như WinMart, Go, Coopmart, giá một số loại thịt lợn tăng tương đương so với chợ truyền thống. Ví dụ như tại Siêu thị WinMart, thịt lợn Meat Deli dao động từ 119.922 đồng - 163.122 đồng/kg. Trong đó, thịt lợn xay có giá thấp nhất và thịt ba chỉ có giá cao nhất.
Để bảo vệ đàn vật nuôi, gia đình anh Tú thường xuyên tiêm phòng, vệ sinh chuồng nuôi sạch sẽ
Giá thịt lợn tăng là niềm vui đối với người chăn nuôi, nhưng trong bối cảnh hiện nay, các hộ chăn nuôi vẫn không dám ồ ạt tái đàn.
Anh Nguyễn Văn Tú, một trong những hộ chăn nuôi quy mô lớn ở xã Hải Lựu, huyện Sông Lô cho biết: Hơn 10 năm nay, trong chuồng của gia đình anh luôn duy trì nuôi từ 50 - 100 con lợn thịt. Tháng 9 năm ngoái, do ảnh hưởng của cơn bão Yagi, chuồng nuôi lợn ven sông Lô của gia đình bị ngập, đàn lợn phải di chuyển đến khu vực cao. Ngay sau khi nước rút, gia đình đã tiến hành khử khuẩn vệ sinh chuồng nuôi. Đặc biệt, sau khi xuất bán gần 50 con lợn thịt vào dịp Tết, gia đình anh vẫn chưa dám tái đàn ồ ạt vì lo ngại dịch bệnh, nhất là dịch tả lợn châu Phi, lở mồm long móng. “Với giá lợn hơi xuất chuồng từ 75.000 - 78.000 đồng/kg như hiện nay, người chăn nuôi sẽ thắng đậm. Nhưng không vì cái lợi trước mắt này mà ồ ạt tái đàn, bởi chăn nuôi cần đặt khâu phòng trừ dịch bệnh lên hàng đầu”- anh Tú cho biết.
Cùng quan điểm như anh Tú, chị Chu Thị Mơ, xã An Hòa, huyện Tam Dương cho biết: Dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ, gia đình tôi xuất bán hơn 100 con lợn thịt, với giá 69.000 đồng/kg, thu về 700 triệu đồng, trừ chi phí lãi 160 triệu đồng. Để duy trì đàn vật nuôi, sau Tết gia đình chỉ dám đầu tư mua gần 50 con lợn con về nuôi vì giá cả lên xuống không ổn định, thời tiết diễn biến thất thường khiến tình hình dịch bệnh rất khó lường. Trong bối cảnh thời tiết nồm ẩm, giao mua như hiện nay, biện pháp để chăn nuôi an toàn là vệ sinh chuồng trại, phun thuốc tiêu độc khử trùng và tiêm phòng đầy đủ các loại vắc - xin phòng bệnh cho đàn lợn.
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Tài nguyên, toàn tỉnh có khoảng 490.000 con lợn; trên 1.370 cơ sở chăn nuôi lợn quy mô trang trại, chiếm 4,6% số hộ chăn nuôi và chiếm gần 47% tổng đàn lợn của tỉnh, tập trung chủ yếu tại huyện Lập Thạch, huyện Yên Lạc. Năm 2024, tổng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt gần 90.000 tấn, tăng 8% so với năm 2023. Việc giá thịt lợn trên địa bàn tỉnh và cả nước tăng từ sau Tết đến nay là do nguồn cung giảm; đa số hộ chăn nuôi đã cho lợn xuất chuồng vào dịp Tết Nguyên đán và chưa tái đàn. Thêm vào đó, nhiều trang trại và hộ chăn nuôi bán lợn sớm do lo bị ảnh hưởng dịch tả lợn châu Phi như năm ngoái.
Để bảo đảm tái đàn lợn hiệu quả và tránh nguy cơ bùng phát dịch bệnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo, người chăn nuôi không nên tái đàn ồ oạt. Tăng cường vệ sinh chuồng trại, sử dụng dụng cụ chăn nuôi, phun thuốc sát trùng, tiêu độc, bảo đảm chuồng trại luôn sạch sẽ, thoáng mát để chống những tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, người dân nên mua con giống ở những cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, bảo đảm chất lượng, tuyệt đối không mua con giống trôi nổi khi chưa kiểm chứng được nguồn gốc...
Thanh Nga
